นิทานพื้นบ้านภาคอีสาน เรื่องนางหมาขาว

นิทานเรื่องยายหมาขาว เป็นนิทานสอนใจเยาวชนชาวอีสานมาช้านาน หมอลำหมู่นิยมเอามาแสดงเสมอ ในตอนจบเรื่องก็จะมีคำกลอนสอนใจให้ทุกคนกตัญญูต่อผู้มีพระคุณ ไม่เฉพาะเป็นคน…แม้เป็นสัตว์ที่ทำคุณให้กับตนยังต้องรู้จักบุญคุณด้วย

นิทานพื้นบ้าน เรื่อง นางหมาขาว

มีสองผัวเมียอาศัยอยู่ในหมู่บ้านจันทคาม ซึ่งฝ่ายเป็นเมียนั้นได้ท้องแก่จวนคลอดแล้ว…แต่ในตอนนั้นเกิดโรคระบาด ผู้คนล้มตายเป็นอันมาก สองผัวเมียจึงชวนกันอพยพหนีจากหมู่บ้านมาอยู่กลางป่า แล้วต่อมาเมียก็คลอดลูกออกมาเป็นลูกแฝดเป็นผู้หญิงสองคน…แล้วนางก็สิ้นใจตายไป ส่วนสามีอยู่มาไม่นานก็ตรอมใจตายตามไป…ปล่อยให้เด็กทารกเกิดใหม่ทั้งสองร้องไห้อยู่ในป่าเช่นนั้น…

ต่อมามีหมาขาวตัวหนึ่งเป็นตัวเมียออกมาหากิน…มาเห็นเด็กทั้งสองก็เกิดสงสารจึงเอาไปเลี้ยงเป็นลูกกลายเป็น “แม่หมาขาว”…ให้กินนมของตัวเองและหาอาหารให้กินเลี้ยงจนเติบโตมาเป็นสาว…ทุกวันนางหมาขาวตัวนี้จะพาลูกสาวทั้งสองออกไปหากินในป่าด้วย

ในวันหนึ่งเกิดพายุพัดให้นางหมาขาวต้องพลัดพรากจากลูกไป…ลูกสาวทั้งสองก็โดนลมพัดไปถึงเขตบ้านนายพราน
เมื่อนายพรานเห็นหญิงสาวทั้งสองงดงามมาก…อยากได้รางวัลจึงนำหญิงสาวทั้งสองขึ้นถวายแก่พระราชาซึ่งยังโสดอยู่…พระราชามีพระอนุชาซึ่งยังโสดเหมือนกัน ฝ่ายพระราชาก็ได้ผู้พี่เป็นมเหสี ฝ่ายอนุชาก็รับผู้น้องเป็นชายา

ขณะนั้นแม่นางหมาขาวซึ่งพลัดพรากจากลูกมาเป็นเวลานาน…ก็ได้แต่ร่ำไห้คิดถึงลูกและออกติดตามหาลูก จนได้ยินข่าวว่านายพรานเป็นผู้อุปการะเลี้ยงดูลูกสาวต่อจากตน…จึงมาหานายพรานเพื่อถามหาลูกสาวและได้เล่าว่าเหตุการณ์เป็นมาอย่างไร… เมื่อนายพรานทราบก็เกิดความสงสาร บอกบอกความจริงและพานางมาขาวไปหาลูกสาวที่ในวัง

…เมื่อพามาถึงพระราชวังนายพรานก็ทูลพระราชาตามความจริง…แต่พระมเหสีนั้นอับอายขายหน้า…เกรงว่าคนจะรู้ว่าตนเป็นลูกของหมาขาว…จึงทูลเท็จต่อพระสวามีไปว่า”ไม่เป็นความจริง”… พร้อมทั้งขับไล่นายพรานและหมาขาวออกไป แต่นางหมาขาวไม่ยอมไปพร้อมทั้งอธิบายว่าตนคือแม่ของมเหสี ส่วนมเหสีหรือลูกสาวคนโตของนางหมาขาว…นางก็ปฎิเสธไม่ยอมรับพร้อมทั้งด่า เตะถีบ ใช้ไม้ทุบตีแม่นางหมาขาวจนนางหมาขาวนอนล้มลง…แล้วก็เอาน้ำร้อนๆที่ต้มเดือดสาดใส่แม่นางหมาขาวที่นอนเจ็บอยู่ นางหมาขาวได้รับความเจ็บปวดแสนสาหัส…

นายพรานเห็นท่าไม่ดีจึงรีบนำหมาขาวไปที่วังของลูกสาวคนเล็ก เมื่อลูกสาวคนเล็กเห็นหมาขาวก็จำได้ทันทีว่าเป็นแม่หมาขาวของตน จึงรีบมากอดและอุ้มแม่หมาขาวทันทีและรีบพาไปรักษา แต่นางทนพิษบาดแผลไม่ไหวจึงสิ้นใจตาย ก่อนตายนางบอกว่าห้ามเผาหรือฝัง ให้เก็บกระดูกแม่ไว้บูชาในวัง

ลูกสาวคนเล็กก็ทำตามเก็บกระดูกแม่ใส่ไหเอาไว้บนหิ้งบูชาเป็นประจำในวันพระวันสำคัญมิได้ขาดแล้วก็ทำบุญสุนทานอุทิศส่วนบุญให้แม่เป็นประจำ

…อยู่ต่อมาเกิดอัศจรรย์กระดูกของแม่กลายเป็นทองคำ ข่าวนี้เลื่องลือไปถึงผู้เป็นพี่สาว…พี่สาวก็มาขอส่วนแบ่งทองคำ…แต่น้องไม่ยินยอมให้จึงเกิดโต้เถียงกันจนรู้ไปถึงหูพระราชา…พระราชาจึงได้เรียกทั้งสองเข้ามาถามความจริง… ในที่สุดความจริงก็ปรากฎ… พระราชาโกรธที่พระมเหสีของพระองค์ทูลเท็จและเป็นคนอกตัญญูต่อผู้มีพระคุณ…จึงตัดสินให้ประหารชีวิตเสีย!!…ส่วนน้องสาวได้อยู่ในพระราชวังดังเดิมและมีชีวิตที่ร่มเย็นเป็นสุขตลอดไป

Credit:
– คุณสมคิด แสนบุญสิริ นิสิตระดับปริญญาเอก สาขาวัฒนธรรมศาสตร์
คณะวัฒนธรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหาสารคาม
– gotoknow.org/posts/370763
Photo Credit: youtube.com/watch?v=yg81Q6VLvQo