นิทานพื้นบ้านภาคใต้ เรื่องทำคุณบูชาโทษ โปรดสัตว์ได้บาป (กระบี่) เป็นนิทานพื้นบ้านเรื่องสั้นที่ให้แง่คิดสอนใจไว้ดี สามารถเล่าเป็นนิทานก่อนนอน นิทานเด็กอ่านให้คุณหนูๆฟังสอนใจได้ดีเกี่ยวกับเรื่องความกตัญญูกตเวทิตา และการทำคุณบูชาโทษ
เรื่อง ทำคุณบูชาโทษโปรดสัตว์ได้บาป
ยังมีเศรษฐีผู้หนึ่งเลี้ยงแพะไว้ตัวหนึ่ง ต่อมาเศรษฐีผู้นั้นได้ลูกหมาน่ารักมาอีกตัวหนึ่งเพื่อจะเลี้ยงไว้เฝ้าบ้าน
อยู่มาวันหนึ่งหมากินข้าวไม่อิ่ม หมาจึงพูดกับแพะว่า “คืนนี้เราจะไม่เห่า เพราะเรากินข้าวไม่อิ่ม” แพะบอกว่า “ไม่อิ่มวันนี้ก็ค่อยกินวันพรุ่งนี้อีกก็ได้ หน้าที่ของเจ้าก็ต้องเห่า” แต่หมากลับเถียงว่า “จะไม่ยอมเห่า” ต่างก็ถกเถียงกันอย่างไม่ลดละ …จนแพะเห็นว่าไม่สามารถจะเกลี้ยกล่อมหมาได้แน่นอนแล้วจึงรีบพูดขึ้นว่า “เอ็งไม่เห่าข้าจะเห่าเอง”
พอตกดึกในคืนนั้นก็มีโจรผู้ร้ายเข้ามาในเขตรั้วบ้าน หวังจะเข้ามาขโมยทรัพย์สิน แพะเห็นเข้าก็ส่งเสียงร้อง “แบ๊ะ แบ๊ะ” ฝ่ายหมานอนดูเฉยไม่ยอมเห่า โจรได้ยินแพะร้องก็ถอยออกไป สักครู่หนึ่งโจรก็กลับเข้ามาอีก แพะก็ร้อง “แบ๊ะ แบ๊ะ” อีกเช่นเดิม โจรก็ถอยออกไปอีกครั้งหนึ่ง
เศรษฐีได้ยินเสียงแพะร้องก็ลงมาดู เมื่อไม่เห็นอะไรผิดสังเกตก็กลับขึ้นบนบ้านไปนอน ขณะที่กำลังจะหลับโจรก็เข้ามาอีก แพะเห็นดังนั้นก็ส่งเสียงร้องขึ้นอีก
ฝ่ายเศรษฐีก็ตกใจและตื่นขึ้นมาดูอีกแต่ปรากฏว่าไม่พบอะไรเลยเหมือนในครั้งแรก เป็นอยู่อย่างนี้หลายครั้ง …จนกระทั่งครั้งสุดท้าย …ด้วยความโมโหเศรษฐีก็ลงมาเอาไม้ทุบแพะจนตาย
เป็นนิทานของชาวบ้านที่เล่าสืบต่อๆ กันมา มีคุณค่าในการอบรมสั่งสอนให้มีความกตัญญูรู้คุณต่อผู้มีพระคุณ โดยเฉพาะในเรื่องทำคุณบูชาโทษ แม้แพะจะเป็นสัตว์แต่ก็สำนึกในบุญคุณเจ้าของบ้านที่ให้ข้าวให้น้ำให้ที่พักพิง ถึงแม้ตัวเองจะเห่าไม่ได้เหมือนสุนัขแต่ก็ส่งเสียงร้องได้เพื่อให้เจ้าของบ้านรู้ตัวว่ากำลังจะมีภัยเข้าบ้าน แต่จากความไม่เข้าใจของผู้เป็นเจ้าของกลับเห็นว่าเสียงร้องของแพะเป็นสิ่งที่น่ารำคาญ และตีแพะจนตาย จึงกลายเป็นการทำคุณบูชาโทษ ทําดีแต่กลับเป็นร้าย ดังนิทานเรื่องนี้
Credit: siamsouth.com